Praca erotyczna zawsze kwitła w Szwajcarii, ale co z rumuńskimi prostytutkami?

Rumuńskie prostytutki stają w obliczu wyzysku w wartej 3 miliardy euro szwajcarskiej branży seksualnej

Regulacja prostytucji i ochrona osób pracujących w tej branży to kwestie kontrowersyjne w całej Europie. Praca erotyczna kwitnie w Szwajcarii i chociaż prostytutki z Rumunii pracują w tej branży w ramach wolontariatu na papierze, są zdane na łaskę alfonsów i handlarzy ludźmi. Raport śledczy Libertatea przedstawia sytuację w Zurychu, gdzie skontaktowano się z byłymi prostytutkami i cywilami wspierającymi osoby świadczące usługi seksualne.



W ramach międzynarodowego projektu dochodzeniowego rumuński serwis informacyjny Libertatea zbadał, co dzieje się z Rumunkami, które pracują jako prostytutki w Szwajcarii. Szwajcaria pozostaje jednym z krajów w Europie, w którym obowiązują najbardziej luźne przepisy dotyczące prostytucji, a mimo to dziesiątki tysięcy kobiet, w tym wiele z Rumunii, trafiają tutaj, często w ramach partnerstwa pomiędzy grupami biznesowymi i siatkami handlu ludźmi. Libertatea zbadała skalę zjawiska wraz ze szwajcarskimi dziennikarzami z izzy Projects w Zurychu. Opublikowany przez nich materiał jest częścią projektu EqualVoice i dotyczy losów szwajcarskich prostytutek, z których wiele to Rumunki.

W 2015 roku wartość firmy wyceniono na 3,5 miliarda franków szwajcarskich (3,54 miliarda euro).

Prostytucja została zalegalizowana w Szwajcarii od lat czterdziestych XX wieku, a od 1942 roku zdekryminalizowana: jeśli jest wykonywana dobrowolnie, uważa się ją za niezależną działalność gospodarczą. Jednak większość form handlu ludźmi, przymusowej prostytucji i proksenetyzmu pozostaje nielegalna. Jednak zdaniem organizacji praw człowieka wszystkie działania związane z prostytucją, które są klasyfikowane jako przestępstwa, w dalszym ciągu mają miejsce w kraju bez przeszkód.

• W latach 2019–2021 liczba ofiar handlu ludźmi w Szwajcarii wzrosła o 50%.
• Prostytucja nieletnich została zakazana zaledwie 10 lat temu: do 2013 roku był to jedyny kraj europejski, w którym legalne było płacenie za seks z 16-letnią dziewczyną. Dziś minimalny wiek to 18 lat.

Według wszelkich statystyk Rumunia jest jednym z głównych krajów pochodzenia osób świadczących usługi seksualne, obok innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, a także Nigerii i Tajlandii. Rumuni prowadzą także na liście osób objętych ochroną państwa szwajcarskiego, gdyż transgraniczne siatki ogrodzeniowe zagrażają ich życiu. Jednak ochroną objętych jest zaledwie kilkaset kobiet, co stanowi niewielką liczbę w porównaniu z całym zjawiskiem – twierdzą organizacje przeciwdziałające handlowi ludźmi.

W wywiadzie dla „Neue Zürcher Zeitung” pod koniec ubiegłego roku szef Interpolu Jürgen Stock mówił o tym, jak organizacje przestępcze często zaopatrują szwajcarską branżę seksualną w dziewczęta nieletnie lub nieco powyżej 18 roku życia.

Szwajcarska prasa często zajmuje się w mediach bezbronnymi prostytutkami

„A jednak ludzie tutaj udają, że tego nie widzą. A co gorsza, policja jest wyjątkowo tolerancyjna. Tu chodzi o pieniądze. O dużych pieniądzach, z sieciami prania pieniędzy i dużą ilością przemocy” – powiedział pastor Peter Widmer, który wraz z żoną Dorothée jest założycielem organizacji pozarządowej Heartwings. Organizacja wspiera osoby pracujące w prostytucji od 2008 roku.

„Pracujemy w dzielnicach czerwonych latarni i codziennie spotykamy ludzi ze złamanymi sercami i złamanymi marzeniami. Nasze logo i nazwa Heartwings wyrażają naszą wiarę, że zmiana jest zawsze możliwa” – powiedział pastor. Siedziba organizacji pozarządowej znajduje się bezpośrednio przy Langstrasse, głównej ulicy dzielnicy czerwonych latarni w Zurychu. Wolontariusze są w stałym kontakcie z prostytutkami , które otrzymują pomoc, bony żywnościowe, dają ubrania, a dla wielu nawet nowe życie.

„Po raz pierwszy w życiu mogę powiedzieć, że jestem spokojna” – mówi Maria w siedzibie organizacji. Rumunka ma ponad 40 lat i od dawna pracuje na ulicy. „Włochy, Hiszpania, Niemcy, tak wychowałam swoje dziecko. Teraz marzę, żeby zabrać je tutaj ze sobą”. Maria, była prostytutka, obecnie pracuje dla organizacji pozarządowej Heartwings: przez wiele lat pracowała w terenie w Zurychu. „Presja związana z koniecznością codziennego zarabiania pieniędzy na pokój mnie wykańcza. Plus pieniądze, które musisz wysłać do domu i na życie. Nie miałem alfonsa, ale miałem problemy z sieciami. Nie chcę już o tym rozmawiać.”

Nawet w 2023 r. alfonsi, którzy wykorzystują prostytutki siłą lub metodą kochanka, nadal sprawiają problemy

Według dokumentacji zgromadzonej na miejscu przez szwajcarskich dziennikarzy śledczych tysiące dziewcząt rządzi proksenetyzmem i sieciami prowadzącymi, choć na papierze działają one niezależnie. Teoretycznie płacą czynsz, podatki i są chronieni przez prawo. W rzeczywistości, zdaniem członkiń Heartwings, chodzi o koordynację i wykorzystywanie kobiet przez sieci, a społeczeństwo nie zdaje sobie sprawy z tego, co się dzieje.

15 000 franków miesięcznie to dochód z jednego mieszkania, w którym pracują dziewczyny

W takim systemie Maria płaciła za czynsz do 150 franków dziennie, a opłata za gościa zaczynała się od 50 franków za pół godziny. „Ty też liczysz każdego dnia. Kiedy masz 20 lat, to jasne, jest łatwiej, ale z wiekiem robi się naprawdę ciężko. Trzy, cztery, pięć dziewczyn mieszka w mieszkaniu, do którego przyjeżdżają klienci. Są rozproszone po Szwajcarii, skakanie z miejsca na miejsce. Właściciele mieszkania otrzymują czynsz w wysokości 500 franków szwajcarskich dziennie, a miesięcznie otrzymują kwotę stanowiącą równowartość 15 000 franków. Ogromne, 8-10-krotność średniego dochodu. To nie tylko handlarze nieruchomościami. , ale tak naprawdę wyzyskiwaczy.” – zdaniem Marii nawet policja często nie chce wiedzieć o tej erotycznej pracy.



Maria jest teraz zatrudniona w Heartwings. Ukończyła kurs sprzątania i posiada dyplom – mówi z dumą. I ma adres w mieszkaniu dostarczonym przez organizację. W godzinach pracy bierze lekcje języka niemieckiego, aby w pełni zintegrować się ze szwajcarskim społeczeństwem. Po raz pierwszy w życiu czuję się dobrze – powtarza Maria.

„W parlamencie powstały grupy lobbystów na rzecz zwierząt, to bardzo dobrze. Ale nie ma grup lobbystów na rzecz dziewcząt będących ofiarami handlu ludźmi. Wręcz przeciwnie, tutaj lobbują na rzecz utrzymania tego systemu, który generuje setki milionów euro dla tylko tutaj, w Zurychu, pewne grupy interesów” – stwierdzili zaangażowani w sprawę zapytani przez rumuńskich dziennikarzy.

Peter Widmer, szef Heartwings, również zauważył: „Jeśli znęcasz się nad zwierzęciem, policja przyjedzie natychmiast, ale te kobiety pozostają bez pomocy, ponieważ policja przymyka oko”.

Model skandynawski, który sprawdził się w kilku krajach Europy

Według dziennikarzy działalność organizacji praw człowieka, policji, prawników i naukowców często polega jedynie na poszukiwaniu osób, które z drugiej strony kontrolują i kierują prostytutkami, a z drugiej strony są one opiekunami prostytutek, co degraduje ich do poziomu nieletnich ubezwłasnowolnionych.

Tzw. model skandynawski lub nordycki, który wprowadził całkowity zakaz po stronie popytowej, natomiast drugi (model prawny) opiera instytucję prostytucji na zasadach pełnej legalności – ten ostatni jest obecnie stosowany w kilku krajach Europy Zachodniej ( np. Szwajcaria, Niemcy, Holandia).

Według oficjalnego stanowiska Szwajcarii, im bardziej widoczna jest praca seksualna, tym jest ona bezpieczniejsza. Nie uważają za dobrą politykę dalszego regulowania prostytutek, które ich zdaniem wybrały tę pracę własną decyzją. Co więcej, mówią, że nawet jeśli będziemy chcieli je ograniczyć, nie zmniejszy to popytu i podaży, a jedynie sprawi, że branża seksualna stanie się mniej przejrzysta.

Komu przynoszą korzyści i kto jest przeciwny sexboxom w Szwajcarii? Czy naprawdę pomagają osobom wykonującym prace erotyczne?

Teoretycznie seksboxy w Zurychu brzmią jak świetne rozwiązanie dla tych, którzy wykonują pracę erotyczną w Szwajcarii. Pokoje z prysznicami i alarmami, które można wynająć za kilka franków za noc, wydają się być dla prostytutek skutecznym, niedrogim i bezpiecznym sposobem na ochronę siebie i swojego seksownego biznesu bez obawy przed brutalnymi alfonsami. Dwa miesiące po ich stworzeniu sexboxy są przez wszystkich obchodzone jako wielki sukces.

Wszyscy oprócz tych, którzy faktycznie z nich korzystają.

Obecnie w Szwajcarii jest zarejestrowanych ponad 20 000 prostytutek, które wykonują swój zawód w jednej z wielu dzielnic czerwonych latarni, domach prywatnych, klubach FKK, Laufhaus, salonach, willach, burdelach lub na ulicach. Oczywiście, jak wszystko w Szwajcarii, ta seksrobota jest również ściśle regulowana i skrupulatnie zorganizowana.

• Prostytucja jest nie tylko legalna, ale także samodzielną działalnością gospodarczą – jest opodatkowana i regulowana w taki sam sposób, jak każda inna branża w Szwajcarii.

Osoby świadczące usługi seksualne muszą posiadać ubezpieczenie zdrowotne i wizę pracowniczą, aby ubiegać się o niezbędne pozwolenia od rządu. Co najważniejsze, osoby świadczące usługi seksualne muszą zadeklarować, że podejmują pracę w zawodzie dobrowolnie; wszystko inne jest uważane za handel ludźmi.